Άρθρα

Η αρχαία ελληνική κουζίνα αποτελεί τα τελευταία χρόνια αντικείμενο μελέτης. Τα γραπτά κείμενα της εποχής της αρχαιότητας περιγράφουν με εντυπωσιακές λεπτομέρειες τις διατροφικές συνήθειες των προγόνων μας .Τα είδη και σχήματα των δοχείων, σκευών και μαγειρικών εργαλείων που έρχονται στο φως από τις αρχαιολογικές ανασκαφές, μαρτυρούν μια ιδιαίτερα προηγμένη και υγιεινή κουζίνα.

Η βασική πρώτη ύλη των γλυκών στην αρχαία Ελλάδα ήταν οι ξηροί καρποί. Με αυτούς ετοίμαζαν τα «τραγήματα», τα οποία σέρβιραν πριν ή μετά το κυρίως φαγητό. Ενα από τα πιο αγαπημένα τραγήματα ήταν τα καραμελωμένα αμύγδαλα. Οπότε υπήρχε η «σησαμίς» είτε με τη μορφή που έχει το σημερινό παστέλι, είτε σε σφαιροειδή μορφή.

 Κύριο γλυκαντικό μέσο ήταν το μέλι  μια και η ζάχαρη ήταν άγνωστη στους αρχαίους. Από μέλι λοιπόν παρασκεύαζαν:1) Μηλόμελο δηλ. μήλα διατηρημένα σε μέλι καθ’όλη τη διάρκεια του χρόνου, 2) Μελίκρατο, δηλ. μέλι με γάλα,  3) Οινόμελο, δηλ. μέλι με κρασί,4)Υδρόμελο, δηλ. ηδύποτο που προκύπτει από την αλκοολική ζύμωση του μελιού Ένα γλύκισμα τους ήταν βέβαια οι μελόπιτες, τις οποίες, έλεγαν γενικά «μελιτούττα». Σε προτίμηση όμως είχαν κι ένα γλύκισμα από λιναρόσπορους και μέλι, τη «χρυσόκολλα».

Νωγαλεύματα έλεγαν οι αρχαίοι τα γλυκά φαγητά και γενικά κάθε λιχουδιά.
Ένα άλλο γλύκισμα που λεγόταν «έκχυτο» φτιαχνόταν από αλεύρι και τυρί ψημένο, μέσα σε καλούπια και ήταν περιχυμένο με κρασί μελωμένο.

Επίσης ένα άλλο γλύκισμα γινόταν με αλευρωμένο γάλα, που, όταν έμπαινε σε ειδικά κύπελλα, γαρνιρόταν με μέλι και πασπαλιζόταν με σουσάμι. Οπωσδήποτε όμως τα πιο συνηθισμένα γλυκίσματα ήταν οι γαλατόπιτες.

Οι “πλακούντες”, οι πίτες δηλ. με ζυμάρι, μέλι και σουσάμι ήταν ιδιαίτερα αγαπητοί. Είδος πλακούντα ήταν το σημερινό σκαλτσούνι με μέλι

Κάτι αντίστοιχο της σημερινής τούρτας ήταν η άμμιλος!.

Ακόμη υπήρχε η μουστόπιτα (μουσταλευριά), το κυδωνάτον (κυδωνόπαστο),
διάφορα γλυκά κουταλιού, καθώς και είδος τηγανίτας (το λάγανον ή
λαλλάγγι).
 Ένα γλύκισμα (κοπτοπλακούς) με φύλλα ζύμης, αμύγδαλα, καρύδια και μέλι
μοιάζει να είναι ο πρόγονος του μπακλαβά.

Οι αρχαίοι αν και  καλοφαγάδες, κατά κανόνα ήταν λιτοδίαιτοι! Γι’αυτό αναφέρεται ότι ήταν «μικροτράπεζοι» και «φυλλοτρώγες».Έτσι υπήρχε η έκφραση «Αττικηρώς ζην».

Πάντως ένα είναι σίγουρο…… οι διατροφικές συνήθειες έχουν αλλάξει!!!

ΠΗΓΕΣ: 1) bionews.gr “Η της γαστρός ηδονή”
2) Αμαλία Κ. Ηλιάδη, “Η διατροφή των Αρχαίων Ελλήνων”

3)Γ.Λεμονής-Γαστρονόμος